6. Uluslararası İnşaatta Kalite Zirvesi teması ‘işbirliği ve güç birliği’

6. Uluslar arası İnşaatta Kalite Zirvesi’ne katılan inşaat sektörünün lokomotif gücünü oluşturan Mimarlar-Mühendisler-Müşavirler ile Müteahhitler ve İnşaat Malzemesi Üreticileri, Türkiye inşaat sektörünü büyütmek ve ihracata pozitif katkı sağlamak için ‘Sektör işbirliği yapacak, Türkiye kazanacak’ mesajıyla işbirliği ve güç birliğine gidiyor. Türkiye’nin adını dünya inşaat sektöründe markalaştırmak amacıyla atılacak adımlar ve güç birliği yöntemlerinin tartışıldığı Zirve’nin beş ayrı oturumunda, yabancı uzmanlar da deneyim ve değerlendirmeleriyle Türk inşaat sektörünün geleceğine ışık tuttular.

Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener’in açılış konuşmasını yaptığı Zirve’de, Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Cahit Karakullukçu, Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Başkanı Demir İnözü, Türk Serbest Mimarlar Başkanı Yeşim Hatırlı ile TOBB Başkan Yardımcısı İbrahim Çağlar ve TOKİ Başkan Yardımcısı Dr. Ahmet Şahin, konuşmaları ile yer aldılar. Zirve’ye iş dünyasının önde gelen 500’ün üzerinde temsilcisi katıldı.

Dündar Yetişener: “Türk inşaat sektörünün yeni bir yol haritasına ihtiyacı var.”

Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener, bu yıl dünya ekonomisi ve ticaretinde beklentilerin altında kalan büyüme ve yakın coğrafyamızda yaşanan jeopolitik gelişmelerin, dünya ekonomisini olduğu gibi başta inşaat, müteahhitlik ve inşaat malzemesi ihracat pazarları olmak üzere Türkiye ekonomisini de önemli ölçüde olumsuz etkilediğini söyledi. Bu olumsuz sürecin üstesinden gelebilmek için Türk inşaat sektörünün yeni bir yol haritasına ihtiyacı olduğunu vurgulayan Dündar Yetişener, “Bugün burada, kamu ve özel sektörden yetkili ve uzmanlarla birlikte yapılacak oturumlarla işbirliği-güçbirliği alanlarını, düzenlemelerini ortaya koyacak, yöntemlerini birlikte tartışacağız. En geniş tabanla inşaat sektörünü temsil eden zirve örgütleri olarak, işbirliği-güçbirliği için ilk adımı hep birlikte atacağız. Çünkü sürdürülebilir büyümeyi ancak işbirliği-güçbirliği ile sağlayabiliriz. Ayrıca, unutmayalım ki, zorlu dönemleri de ancak birlikte aşabiliriz” dedi.

“Kara kıtaya kadar birlikte koşmamız lazım.”

Önümüzdeki yılın da gerek dünya gerekse Türk ekonomisi için yine zorlu geçeceğini öngördüklerini belirten Dündar Yetişener, konuşmasına şöyle devam etti: “Hükümetimiz, 2015 yılı genel büyüme hedefini yüzde 4,0 olarak açıkladı. İnşaat sektöründeki büyümeyi ise bizler yüzde 4,0- 4,5 arasında bekliyoruz. 2015 yılı inşaat malzemesi sanayi üretiminde artışı yine yüzde 4,5-5,0 arasında öngörülmekte. İç pazarın da reel olarak yüzde 4,0-5,0 arasında büyümesi hedeflenmektedir. 2015 yılında inşaat malzemesi ihracatında ise hedefimiz yüzde 8-10 arasında artışla 24 milyar dolara ulaşmaktır.”

Dündar Yetişener, ‘Türkiye’nin girişimcileri, sanayicileri, müteahhitleri kısaca işadamları olarak bu zorlu dönemin nasıl aşılacağı’ konusundaki görüşünü ise şöyle ifade etti: “Dış pazarda yaşadığımız bu daralmadan ancak pazarlarımızı çeşitlendirerek, yeni pazarlara ulaşarak kurtulabiliriz. İşte bunun için de kara kıtaya kadar birlikte koşmamız lazım. Dikkatinizi çekerim; yurt dışında müteahhitlerimizin yaptığı projelerde kullanılan inşaat malzemelerinin sadece yüzde 18’i Türkiye’den gidiyor. Diyoruz ki; dünyada sürekli artan, kıran kırana rekabet ortamında pastadan daha büyük pay almalıyız. Bunun için de bugüne kadar yapılanların da ötesine geçmeliyiz. Batılı ülkelerde çeşitli örneklerini gördüğümüzü yapalım. Sistemli işbirliğine giderek, güçlerimizi birleştirelim.”

Sektörel işbirliğinde ilk somut adım: ‘Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’

Geçen yılki Zirve’de “Güvenli Yapılar Yol Haritası I” konulu Türkiye İMSAD raporunda, güvenli yapılar için, ülkemizde sürdürülebilir bir sistemin kurulmasında amacıyla önemli bir ilk adım attıklarını belirten Dündar Yetişener, “Raporun sonuç ve öneriler kısmında birleştiğimiz ortak nokta şuydu; ‘Türkiye’de acil olarak Ulusal Bina Yönetmeliği’ne ihtiyaç var.’ Bugün Türkiye İMSAD olarak sizlere sektörel işbirliğinde ilk somut öneriyi sunuyoruz; Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’dur (UBYP). İkinci adım olarak, bu yönetmeliğin hazırlanmasında gerekli alt yapının oluşturulması için bir sivil platformun oluşturulması ve yürütülmesi konusunda çalışmalara başladık. Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’nun geniş katılımlı olması için TOBB başta olmak üzere odalarımızla, üniversitelerle, sivil toplum örgütleriyle görüşmelerimizi, çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Platformun oluşturulması için hazırladığımız ‘UBYP Kuruluş Esasları Dokümanını’ da sizlere bugün paylaşacağız” şeklinde konuştu.

Sektördeki işbirliklerinin dış pazar kadar iç pazarda da yaşamsal öneme sahip olduğunu vurgulayan Yetişener, “haksız rekabet, merdiven altı üretim, mesleki eğitim, iş sağlığı ve güvenliği sorunlarının  çözülmesi için; müteahhit, müşavir ve inşaat malzemesi sanayicileri olarak geliştireceğimiz işbirlikleri, yasal mevzuatlardaki eksikliklerin giderilmesi konusuna da katkı sağlayacaktır” dedi.

Bakanlıktan işbirliği-güç birliğine tam destek

Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce, Zirve’nin açılışındaki konuşmasında, Mimar-Mühendis-Müşavir ve Müteahhitler ile İnşaat Malzemesi Üreticileri ile birlikte, Bakanlık desteği ve işbirliğinde bir çalıştay yapılabileceğini, bu konuda her türlü desteği verebileceklerini belirtti. Güllüce, "2020'lerde, 2025'lerde biz işçi bulmakta zorlanacağız, yurtdışında işçi almaya çalışacağız. Bunu ben değil bilim adamları, ilgili insanlar söylüyor" dedi. Haksız rekabetin önüne geçmek için çalışmalar yaptıklarını söyleyen Bakan Güllüce, hiç kimsenin bu ülkenin insanına değerinden daha kalitesiz mal satmaya hakkı olmadığını vurguladı.

Konuşmasında, yerli tüketimin ve yerli düşüncenin önemine dikkati çeken Bakan İdris Güllüce, "Önüne gelen malzemeyi kullanırsan, dışarıdan malzeme getirirsen, o teşvikten istifade edeceğin şekilde düşünmüyoruz. Yüzde 100 yerli malzeme kullanırsan, o yeşil ve eko binalarda, biz senin yanında oluruz" dedi.

"Türkiye'deki pasta bize artık yetmeyecek. Ne edip yapıp dışarıya açılmanın yollarına bakmamız lazım" diyen Bakan Güllüce, Türkiye İMSAD’ın işbirlği çağrısını önemli olduğunu söyledi. Bakan Güllüce, "müteahhitlerimiz gelişti, mimarlarımız kabiliyetli oldu. Çok güzel projeler ortaya konuluyor. Artık neden böyle küçük bir pasta ile uğraşalım. Bu pastayı çok daha büyütelim" diye konuştu.

Cahit Karakullukçu: “İşbirliklerimiz uluslararası rekabette kaldıraç işlevi görecektir.”

Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Cahit Karakullukçu da konuşmasında, gerek Türk Mühendislik-Müşavirlik firmalarının gerekse Türk müteahhitleri ve yerli inşaat malzemesi üreticilerinin, uluslararası pazarlarda işbirliği içerisinde olmalarının ekonomiye sağlayacağı katkılara dikkati çekti. En önemli katkının, yurtdışında sürekli artan rekabet ortamında, ‘yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinden daha yüksek pay almak’ ve buna bağlı olarak ‘inşaat malzemesi ihracatının ülkeye kazandırdığı döviz gelirleri’ olacağını söyleyen Cahit Karakullukçu, “sektörler arasındaki işbirliklerimiz, uluslararası rekabet koşulları açısından da kaldıraç işlevi görebilecektir" şeklinde konuştu.

Demir İnözü: “İşbirliklerimiz iş hacmini artıracak ve sektörü büyütecektir.”

Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Başkanı Demir İnözü de konuşmasında, müteahhitlik firmalarının yurtdışında katma değeri yüksek büyük projeler üstlenebilmesi ve rekabet güçlerini artırabilmeleri için hem teknik müşavirler hem de malzeme üreticileri ile işbirliklerini güçlendirmeleri gerektiğini vurguladı. Böylece firmaların daha fazla sayıda Mühendislik-Tedarik-İnşaat Tipi Sözleşmeleri (EPC) yüklenebileceklerine dikkati çeken Demir İnözü, “Teknik müşavirlik firmalarının hedef ülkelerde, yurtdışı teşvik mekanizmalarından da yararlanarak, altyapı ve üstyapı gereksinimlerini belirlemeleri, bunun yanı sıra master planı ve fizibilite çalışmalarını hazırlamaları, gerek müteahhit firmalarımızın gerekse inşaat malzemesi üreticilerimizin bu pazarlara girmesinin yolunu açacaktır” dedi.

Yeşim Hatırlı: “Türk mimarlarının uluslararası başarıları yeni iş imkanları yaratacak.”

Türkiye Serbest Mimarlar Derneği Başkanı Yeşim Hatırlı da Zirve’deki konuşmasında, üyelerinin yurtiçinde ve yurtdışında yılda yaklaşık 15 milyon m2 proje ürettiklerini ve bunun yaklaşık yüzde 30’unu yurtdışı projelerinin oluşturduğunu söyledi. Mimarlar olarak, müteahhitlik firmaları, proje müellifi ve işveren ilişkisiyle başlayan birlikteliklerinin; konsept proje tasarımından, mesleki kontrollüğe kadar giden yapım sürecinin her aşamasında işbirliğini gerektirdiğini vurgulayan Hatırlı, şöyle konuştu: “Yurtdışında iş yapan müteahhit firmaların Türk mimarlara sağladıkları yeni iş alanları olduğu gibi, tersine, mimarlık ofislerimiz de yurt dışı pazarlara açılmada öncü rol üstlenmekte, gerek inşaat gerekse malzemesi üretici firmalarının yeni pazarlara ulaşmalarına imkan sağlamaktadır. Biz sektör paydaşları arasındaki bu işbirliği kuşku yok ki yapı kalitesinde ve güvenli yapıların inşasında önemli rol oynayacaktır.”

Çağrı Köseyener: “Firmalarımız yurtdışı projelerde işbirliği yaparak ortak projeler üstlenmelidir.”

Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü, Yurtdışı Müteahhitlik ve Yatırım Daire Başkanı Çağrı Köseyener de konuşmasında, sektörü yurtdışı projelerde daha ileriye taşıyacak konuların başında ‘mühendislik ve dizayn’ alanındaki potansiyelin daha etkin kullanılmasının geldiğini belirtti. Son yıllarda büyük gelişme gösteren teknik müşavirlik ve mimarlık firmalarının potansiyelinden de daha etkin faydalanılması gerektiğini vurgulayan Köseyener, şöyle dedi: “Yurtdışı projelerde firmalarımız işbirliği yaparak ortak projeler üstlenmelidirler. Güney Kore, İspanya, Fransa ve ABD gibi dünya çapındaki firmalarla rekabet etmenin en etkin yolu, firmalarımız arasındaki bu işbirliklerinin arttırılmasıdır. Yurtdışı müteahhitlik sektörünün gelişiminde devletin üzerine düşen temel görev ise; gelişmiş ülkelerdeki kurumsal yapılara benzer, etkin bir finansman mekanizmasının yaratılmasıdır.”

Müteahhitlik firmalarının yurtdışında üstlendiği projelerin toplam bedelinin 2014 sonu itibariyle 300 milyar ABD dolarını aşacağını söyleyen Çağrı Köseyener, dünya GSMH ve ihracatı içerisinde yüzde 1’in altında paya sahip olan Türkiye’nin, yurtdışı müteahhitlik hizmet gelirleri içerisindeki payının yüzde 3,8 olmasının ise, sektördeki gelişmişliğin en önemli göstergesi olduğunu vurguladı.

Yener Gür’eş: “Platform ‘Standart-Yönetmelik’ karmaşasının ortadan kaldırılmasını hedefliyoruz.”

Türkiye’deki yapıların yeterince güvenli olmamasındaki başlıca nedenlerden birisinin, mevzuat ve yönetmeliklerde yaşanan kargaşa olduğunu belirten Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Üyesi Yener Gür'eş de konuşmasında, “Türkiye’de ‘Standart-Yönetmelik’ karmaşasının ortadan kaldırılması ve kamu yönetmeliklerinin, geniş katılımlı mutabakatla hazırlanmasına olanak sağlamak amacıyla Türkiye İMSAD öncülüğünde kurulan ‘Ulusal Bina Yönetmeliği Platformu’nda yapacağımız tüm çalışmalar, ‘güvenli binaların ve yaşanabilir şehirlerin inşasına’ odaklanacaktır” dedi.

Christophe Sykes: “AB şimdi şehirler için  ‘Doğa Tabanlı Çözümler’ üzerinde çalışmaktadır.”

Avrupa İnşaat Malzemeleri Konseyi Genel Koordinatörü Christophe Sykes de Zirve’de, Avrupa Komisyonu’nun, inşaat sektörü ile ilgili girişimleri hakkında bilgi verdi. Sürdürülebilir inşaat malzemeleri  için araştırma-geliştirme olanakları, yeni kaynak verimliliği tebliği, devam eden çevresel ürün ayakizi projeleri  ve çevresel ürün beyanları ile ilgili son gelişmeleri anlatan Christophe Sykes, Avrupa Komisyonu’nun, şehirler için bilişim teknolojilerinin gelişimesiyle birlikte ‘Doğa Tabanlı Çözümler’ üzerinde çalıştığını belirterek, yakın gelecekte gündeme gelecek olan ’İnşaat ve Yıkım Atıklarının Geri Dönüşümü Araştırma Projesi’ hakkında bilgiler verdi.

Glynn Hayston: “Firmaların ‘alt işveren güvenliği’ konusundaki farkındalığı artıyor.”

Zirve’nin yabancı konuşmacılarından Dupont Yatırım Verimliliği Uygulama Lideri (Ortadoğu, Turkiye, Pakistan ve Kuzey Afrika) Glynn Hayston ise konuşmasında, inşaat sektöründe planlı duruş, bakım-onarım ve özellikle büyük yatırım projelerinde yer alan firmaların, alt işveren güvenliği konusundaki farkındalığının her geçen gün arttığını söyledi. İşveren sahalarında çalışan veya hizmet veren tedarikçi ve alt işveren firmalarının, güvenlikle ilgili performanslarının dikkatle ele alınması gerektiğini kaydeden Hayston, ”işletme sahipleri bugün güvene dayalı ilişkileri temel alan, uzun süreli işbirliği kurabilecekleri, güvenilir ve sürdürülebilir kaynaklar arayışındadır” dedi.

Zirve’de ‘Kentsel Dönüşüm ve Finansmanı’ raporu paylaşıldı

Türkiye İMSAD, Zirve kapsamında ayrıca “Kentsel Dönüşüm ve Finansman” raporunu kamuoyu ile paylaştı. Son 50 yılda kentsel sorunların fiziksel boyutlarına yönelik çözümler getirilmesine yönelik çalışmalar yapılmasına karşın, sosyal, ekonomik ve çevresel koşullar için sürdürülebilir çözümlerin henüz tam olarak üretilemediğinin vurgulandığı raporda, kentsel dönüşümün sadece fiziki yenilemeyi veya yakıp yıkmayı değil aynı zamanda kapsamlı bir sosyokültürel, yerel kalkınma, çevre ve enerji açısından verimli uygulamaları kapsaması gerektiği vurgulandı. Raporda, şu görüşlere yer verildi: “Kentsel dönüşümde, bina tipine ve kullanım amacına göre hem dönüşüm hem de finansman boyutlarının geliştirilmesi gerekmektedir. Finansman için, Enerji Verimliliği Danışmanlık şirketlerinin, kamu projeleri içinde yer alabilmesi gibi kamu ayağının piyasaya doğru yön vermesi ve gelişimine katkı sağlanması da beklenen düzenlemeler arasındadır. Kentsel dönüşüm, ‘afet yönetimi, enerji verimliliği ile çevre yönetimi’ni kapsayan bir bütün olarak değerlendirilerek, sağlıklı yapılanmaların oluşturulması amaçlanmalıdır.”