İklimlendirme sektörünün öncü markası Daikin’in CEO’su Hasan Önder, Dünya Sağlık Örgütünün Corona virüs salgınını pandemi ilan etmesiyle ekonomide ve çalışma koşullarında meydana gelen gelişmeleri kamuoyu ile paylaştı.
Daikin Türkiye CEO’su Hasan ÖnderDaikin Türkiye CEO’su Hasan Önder, tedarik zincirinde şu an için büyük bir sorun yaşamadıklarını belirterek, "Yüzde 80-85 oranında üretim devam ediyor, bir sıkıntı görmüyoruz. Bundan sonra devleti dinleyeceğiz eğer sokağa çıkma yasağı ilan edilirse çıkmayacağız ama etmezse çalışmaya devam ediyoruz." dedi. İç pazarda yüzde 50-60 arasında bir daralma bekliyoruz fakat normalize olacağını düşünüyoruz. Öyle dehşet kriz senaryoları, battık bittik psikolojisiyle hiç iş yapamayız." şeklinde konuştu.
"Sektörde daralma olması normal"
İklimlendirme sektöründe yılın ilk yarısında yüzde 60'lık bir daralma yaşanmasını beklediklerini kaydeden Önder, "İtalya bizim için önemliydi hem mal satıyoruz hem de mal alıyoruz. Oradaki kriz bizi tetikledi ve daha erken tedbirler almaya başladık. Tabii sektörde daralma normal, yüzde 60 kadar ilk yarıda olabilir. Eylül’e kadar devam edebilir.”
2019 yılını 2 milyar lira ciro ve %20 büyümeyle kapattıklarını ifade eden Önder, cirolarının yarısının ihracattan geldiğine işaret ederek, şunları söyledi:
"Ciromuzun yarısı ihracattan ve Avrupa'dan geliyor. Burada tabii ki iptaller önemli bir konu. İkincisi tedarik zincirindeki aksama. Sadece sizdeki aksama değil, eğer zincirin bir yerinde aksama olursa üretim yine duruyor. Çok şükür tedarik zincirinde şu an için büyük bir sorun yaşamadık. Daikin'in Türkiye ayağı önemli bir merkez. Avrupa'da en çok ciro yapan 3'üncü şirket durumuna geldik. 300 milyon avronun üzerinde ciro yapıyoruz. Üretimde farklı ürünler bulunduğu için Türkiye üs bir ülke olarak ciddi bir etkiye sahip.
Daikin'in hedeflerinde kolay kolay değişiklik olmaz. 2020'ye yönelik de merkezi sistem cihazlarla ilgili yaklaşık 50 milyon avroluk bir yatırım görünüyor. Ciroda düşüklük olacaktır ama yatırım hedeflerine devam edeceğiz. Önümüz yaz. Biz hem ısıtmada hem soğutmada olduğumuz için soğutmadaki ciro kaybımızı ısıtmada kapatabiliriz. İhracata yönelik çalışmalarımız var çünkü kriz her ülkeyi etkilemedi. Özellikle Türki Cumhuriyetlerde bu kadar yoğun etki yok. Yıl genelinde hedefi büyütemeyeceğiz ama geçen seneki yıl sonu seviyelerinde ciro elde edeceğiz. Normalde bizim yüzde 25 büyüme hedefimiz vardı. Yani hedefimizden yüzde 25 küçülme bekliyoruz."
"Destek paketleri KOBİ'ler için çok önemli"
Ekonomiye destek paketlerinin daha çok KOBİ'ler için çok önemli olduğunu kaydeden Önder, "Çünkü bizim gibi büyük uluslararası firmalar bir şekilde finansmanını yönetebiliyor. Yani 1 sene hiçbir şey olmasa yine maaş ödeyebiliriz, bizim gücümüz var. Paketler KOBİ'ler için önemli çünkü onlar bize aynı zamanda ürün sağlayıcı firmalar. Parça veriyorlar, belirli ürünleri alıyoruz, o yüzden daha önemli." ifadelerini kullandı. Önder, devletin yapılabilecek paketleri hayata geçirerek tatmin edici destekler verdiğini akardı.
Önder, küresel arenada virüsün başlangıç merkezi olmasına rağmen tekrar üretime geçmeleri nedeniyle Çin'in yeninden en büyük tedarikçi olduğunu söyledi.
Türkiye'nin bu krizi fırsata çevirebilmek için yan sanayi üretimine ağırlık vermesi gerektiğini bildiren Önder, "KOBİ'ler çok önemli. Türkiye'de bu üretimi gerçekleştirebilirsek o zaman ciddi manada ön plana çıkarız. Bu belki bize ders olur, bütün yedek parçaların Türkiye'de sağlanabilmesi lazım ve ülke portföyümüzün genişletilmesi lazım. Stratejik ve konum olarak zaten avantajlıyız, bunlar yapıldığı takdirde kriz fırsata dönüşebilir," şeklinde konuştu.
“Sürecin uzaması durumunda da hiçbir şekilde çalışan çıkarmayı opsiyon olarak bile düşünmüyoruz”
Üretim durmayacaksa organize sanayilerde gerekli testlerin yapılabileceğine dikkati çeken Önder, "Mobil kitlerle sağlık ekiplerinin çalışması ve bu alandaki üretimimiz çok önemli. Çalışanlarımız kendilerini güvende hissetsin. Sürecin uzaması durumunda da hiçbir şekilde çalışan çıkarmayı opsiyon olarak bile düşünmüyoruz. Süreç nasıl giderse gitsin bütün çalışmalarımızı, çalışanı işten çıkarmama üzerine kurduk. 6 ay gidişatı gözlemleyeceğiz ve sonunda yine kriz devam ederse maaş zamlarını vermeyebiliriz. Mevcut 2020 zamları durdurulabilir veya kısmi çalışmaya geçilebilir," değerlendirmesinde bulundu.
"Evden çalışma hizmet sektörüne göre değil"
Hizmet sektörü çalışanlarının her durumda sahada olması gerektiğini belirten Önder, "Bilgisayardan ya da online olarak kombi tamiri yapılamıyor. Biz de hiçbir şekilde servisi aksatmamak için maske, tulum, eldiven dağıttık. Hastalara bile hizmet edebilecek şekilde hazırız. Evden çalışmanın yüzde yüz yaygınlaşacağını düşünmüyorum. Evden çalışınca disipline olamıyorsunuz. Bilgisayar başında çalışmak çok efektif değil. Yavaş yavaş evden çalışmaların bu süreç sonrasında azalacağını düşünüyorum. Bir nesil sonrası farklı olabilir ama 45-50 yaş arası kuşak şu an buna hazır değil," dedi.
