PETDER Haziran dönemi Aylık Bülteni'nde belirttiğine göre, Dünya piyasalarında petrol fiyatlarının düşüşü sürüyor, Brent petrolü Haziran ayında son 18 ayın en düşük seviyesi olan 91.61 dolara geriledi. Bu düşüş, tüketiciye de yansıdı.
2012 yılı Mart ayında en yüksek seviyeye yükselen 95 oktan benzin ve motorin fiyatları gerileyerek 2011 yılı Haziran ayındaki seviyesine indi. Haziran ayında benzinin fiyatı bir önceki ayda olduğu gibi düşmeye devam ederek 4.16 TL’ye geriledi.
Benzinde üç ayda yaşanan düşüş böylece 52 kuruşa ulaşmış oldu.
Motorinde de oldukça hızlı bir düşüş yaşandı pompa fiyatı 36 kuruş gerileyerek 3.62 TL’ye indi.
Mart ayında zirve yaparak 125 doların üstüne çıkan Brent petrolü tüm dünyada tüketici fiyatlarını da yukarı yönlü etkiledi. Yurt içi ve yurt dışındaki üreticiler, bu artışı pompa fiyatlarına yansıtmak zorunda kaldı.
Ancak fiyatlar düşmeye başladığında da dünya piyasalarında ve Türkiye’de üreticiler pompa fiyatlarını düşürdü. Böylece Türkiye’de son üç ayda benzinde yaşanan düşüş yüzde 12’ye ulaştı. Nisan ayından bugüne akaryakıtın fiyatı 7, motorinin ise 4 kez düştü.
Mart ayında benzin 4.70 lira iken deposunu 235 TL’ye dolduran (50 lt depo kabulü ile) bir tüketici, Haziran ayında 206 lira harcadı. Motorin cephesinde ise yine benzer bir durum var. Mart ayında 3.96 liraya çıkan motorin bugün 3.62’ye geriledi, tüketici litre başına 34 kuruş daha az ödüyor.
Petrol fiyatlarındaki yüzde 27’yi bulan azalış yüzde 60’ı vergi olan 95 oktan benzin fiyatlarına, vergisiz olarak ortalama yüzde olarak yansıdı. Dünya piyasalarındaki bu değişiklikler ve pompa fiyatlarına etkisi aşağıdaki grafik ve tablolarda kendini gösteriyor…
Bu farkın çeşitli nedenleri var. Bu nedenlerin başında Türkiye’nin kriter olarak aldığı Akdeniz çanağındaki akaryakıt fiyatları ile doların Türk Lirası karşısında değer kazanması geliyor. Bu duruma karşın yaz aylarında fiyatların daha da düşmesi bekleniyor.
Dünya ekonomilerinde başlayan daralma, petrole olan talebi azalttığı için fiyatların yükselmeyeceği tahmin ediliyor. Diğer yandan Kasım ayında ABD’de yapılacak başkanlık seçimleri de petrolün bu seviyelerde kalacağının nedenleri arasında gösteriliyor. Tabii her şey planlandığı gibi gider, ekonomik ve siyasi olarak bir şok yaşanmazsa...