Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda hazırlanan İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı (İDEP) tamamlandı. Eylem Planı ile enerji verimliliğine yönelik teşviklerin yüzde 100 artırılması, sanayi sektöründe üretilen GSYH başına eşdeğer CO2 yoğunluğunun azaltılması, kamu binalarında enerji tüketiminin yüzde 20 azaltılması, karayolu yerine demir ve deniz yollarına ağırlık verilmesi, afetler için tatbikat yapma düzeyine çıkılması kararları alındı.
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamaya göre, ilgili tüm Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, özel sektör, akademisyenler ile uluslararası örgütlerin katılımı ile hazırlanan İDEP tamamlandı.
İDEP ile enerji, binalar, ulaştırma, sanayi, atık, tarım, arazi kullanımı ve ormancılık başlıkları altında iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele için alınacak önlemler belirlendi. İDEP ile belirlenen hedefler şöyle:
ENERJİ VERİMLİLİĞİ TEŞVİKLERİ YÜZDE 100 ARTACAK
-Yürütülen ve planlanan çalışmalar kapsamında birincil enerji yoğunluğunun, 2015 yılında 2008 yılına göre yüzde 10 oranında azaltılması.
-Enerji verimliliği konusunda Ar-Ge için ayrılan mali olanakların, 2015 yılına kadar 2009 yılına göre yüzde 100 artırılması.
-Enerji verimliliği uygulamaları için verilen teşvik miktarını 2015 yılına kadar yüzde 100 artırılması.
-2023 yılına kadar ülke çapında elektrik dağıtım kayıplarının yüzde 8’e indirilmesi.
-2015 yılına kadar Türkiye’de karbon piyasasının kurulmasına yönelik çalışmaların yapılması.
SANAYİDE KİŞİ BAŞINA CO2 AZALTILACAK
-Sanayi sektöründe enerji kullanımından (elektrik enerjisi payı dahil) kaynaklanan sera gazı emisyonlarının sınırlandırılması.
-2023 yılına kadar sanayi sektöründe üretilen GSYH başına eşdeğer CO2 yoğunluğunun azaltılması.
KAMU BİNALARINDA ENERJİ TÜKETİMİ AZALTILACAK
-Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde, yıllık enerji tüketiminin 2015 yılına kadar yüzde 10 ve 2023 yılına kadar yüzde 20 azaltılması.
-2017 yılından itibaren yeni binaların yıllık enerji ihtiyacının en az yüzde 20’sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi.
-2023 yılına kadar yeni yerleşmelerde yerleşme ölçeğinde sera gazı emisyonunun (pilot olarak seçilen ve sera gazı emisyon miktarı 2015 yılına kadar belirlenen) mevcut yerleşmelere göre en az yüzde 10 azaltılması.
KARAYOLU YERİNE DEMİR VE DENİZ YOLLARI
-2023 yılı itibariyle demiryollarının yük taşımacılığında (2009 yılında yüzde 5 olan) payının yüzde 15’e, yolcu taşımacılığında (2009 yılında yüzde 2 olan) payının yüzde 10’a çıkarılması.
-2023 yılı itibariyle denizyollarının kabotaj yük taşımacılığındaki (2009 yılında ton-km olarak yüzde 2,66 olan) payının yüzde 10’a, yolcu taşımacılığındaki (2009 yılında yolcu-km olarak yüzde 0,37 olan) payının yüzde 4’e çıkarılması.
-2023 yılı itibariyle karayollarının yük taşımacılığındaki (2009 yılında ton-km olarak yüzde 80,63 olan) payının yüzde 60’ın altına, yolcu taşımacılığındaki (2009 yılında yolcu-km olarak yüzde 89,59 olan) payının yüzde 72’ye düşürülmesi.
AFETLERE KARŞI TATBİKAT YAPILACAK
-İklim değişikliğine bağlı sel, taşkın, çığ, heyelan vb. doğal afet risklerinin tespit edilmesi.
-İklim değişikliğine bağlı doğal afetlere müdahalede taşra teşkilat kapasitelerinin güçlendirilmesi ve tatbikat yapabilme düzeyine eriştirilmesi.
-2005 yılı baz alınarak düzenli depolama tesislerine kabul edilecek biyobozunur atık miktarının, 2015 yılına kadar ağırlıkça yüzde 75’ine, 2018 yılına kadar yüzde 50’sine, 2025 yılına kadar yüzde 35’ine indirilmesi.
VAHŞİ ÇÖPLÜKLERİN TAMAMI KAPATILACAK
-2023 yılı sonuna kadar ülke genelinde entegre katı atık bertaraf tesislerinin kurulması ve belediye atıklarının yüzde 100’ünün bu tesislerde bertaraf edilmesi.
-2023 yılına kadar vahşi depolama sahalarının yüzde 100’ünün kapatılması ve bölgenin yeşil alan haline getirilmesi.
-Orman alanlarında tutulan karbon stok miktarını 2020 yılına kadar 2007’dekine (2007’de 14.500 Gg, 2020’de 16.700 Gg) göre yüzde 15 artırılması.
-Ormansızlaşma ve orman zararlarını 2020 yılına kadar 2007 yılı değerlerine göre yüzde 20 azaltılması.
Haziran 24, 2011
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü/ www.cygm.gov.tr