Uponor’un “Geniş Alanlarda (Endüstriyel) Yerden Isıtma ve Serinletme Sistemleri”
Enerji verimliliği, binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan, birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılması olarak tanımlanmıştır. Endüstriyel işletmelerde bu konu özellikle önemlidir, zira karbon ayakizinin küçültülmesi konusunda alınacak her önlem büyük etkilere sahip olacaktır.
Endüstriyel işletmeler, ya da genel anlamda geniş alanlara sahip olan binalar (fabrika, depo, lojistik merkezi, üretim alanları, araç showroom’ları, hangarlar, müzeler, call-center, vb.) çalışma ortamını ısıtmak için pek çok farklı çözümü uygulayabilirler. Bu çözümlerden bazıları; tavandan uygulanan hava ısıtıcılar, doğalgazlı radyan ısıtıcılar, kızılötesi ısıtıcılar, yerden ısıtma sistemleri, konvektörlerdir; listeyi daha da uzatabiliriz. Ancak endüstriyel işletmelerde, özellikle üretim yapılanlarda ısınma için harcanan her kuruş, son ürünün birim fiyatını artırmakta ve üreticinin rekabet gücünü azaltmaktadır. Bu yüzden endüstriyel işletmeler için ‘işletme masrafları’ özellikle önemli hale gelmektedir. Bununla birlikte, ısınmak için harcanan enerjinin daha fazla olması; CO2 emisyonu miktarının daha çok olması, daha büyük bir karbon ayakizi bırakmak ve küresel ısınmayı hızlandırmak anlamına gelmektedir.
Bahsi geçen ısıtma sistemlerini enerji verimliliği açısından kıyaslayacak olursak, endüstriyel yerden ısıtma sistemlerinin diğer sistemlere göre bir adım öne çıktığını rahatlıkla görebiliriz. Aşağıdaki grafik, bu sistemlerden bazılarının yıllık enerji sarfiyatını karşılaştırmaktadır:
Grafik 1: Çeşitli endüstriyel ısıtma uygulamalarının enerji sarfiyatları açısından karşılaştırılması
Grafikte de açıkça görüldüğü gibi, endüstriyel yerden ısıtma sistemleri enerji sarfiyatı açısından diğer ısıtma sistemlerine göre oldukça avantajlıdır. İkinci ve ne yazık ki ülkemizde daha az önem verilen avantajı ise, çalışma ortamının konforudur. Yerden ısıtma sistemleri, bilindiği gibi konut uygulamalarında en yüksek konfor seviyesine ulaşmak için tercih edilir. Bunun sebebi, yerden ısıtma sistemlerinin sağladığı dikey ısı dağılımının, ideal ısı dağılımına en yakın sonucu vermesidir.
Grafik 2: Alçak tavanlı binalarda çeşitli ısıtma sistemlerinin yarattığı dikey ısı dağılımı
Endüstriyel yerden ısıtma sistemi, yüksek tavanlı binalarda da, tavandan uygulanan ısıtma sistemlerine nazaran çok daha konforlu uygulamaların yapılmasına imkan sağlar. Aşağıdaki grafik, Uponor endüstriyel yerden ısıtma sistemi ve tavandan hava üflemeli ısıtıcının 1 m aralıkla sıcaklık ölçümleri alınarak oluşturulmuştur.
Grafik 3: Yüksek tavanlı binalarda hava üflemeli ısıtıcı ile Uponor endüstriyel yerden ısıtma sisteminin yarattığı dikey ısı dağılımı
Grafikte de açıkça görüldüğü gibi, her iki sistem de çalışma aralığında (0-2 m) istenen sıcaklığı sağlayabilmektedir, fakat yerden ısıtma sisteminde yüzey sıcaklığı daha yüksek olmakta ve ideal ısı dağılımına daha yakın bir dağılım çizmektedir. Ayrıca hiçbir hava akımı oluşturmayarak, konforu en üst seviyeye çıkarır. Bunun yanında; hava üfleyici ile (tavandan uygulanan her ısıtma sisteminde olacağı gibi), binanın üst kısmında sıcaklık daha yüksek olmaktadır; bu da binanın işlevsel olmayan bir bölgesini ısıtmak için enerjimizi boşa harcadığımız anlamına gelir.
Tüm bu avantajlarının yanı sıra Uponor endüstriyel yerden ısıtma sistemi, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla dosttur. Besleme sıcaklıkları geleneksel sistemlere göre daha düşük olduğu için toprak kaynaklı veya su kaynaklı ısı pompalarıyla, enerji kazığı uygulamaları ve diğer jeotermal sistemlerle sorunsuz bir şekilde çalışabilmektedir.
Dünyada şimdiye kadar gerçekleştirilen en büyük enerji kazığı uygulamalarından biri olan HABOM (Havacılık Bakım Onarım ve Modifikasyon Merkezi) projesinde, enerji kazığı ve endüstriyel yerden ısıtma / soğutma sistemleri beraber uygulanmaktadır. İnşaat sahasında çekilen aşağıdaki resimlerde Uponor’un sağladığı enerji kazığı ve endüstriyel yerden ısıtma uygulamaları görülmektedir.
Resim 1: Uponor Enerji Kazığı uygulaması
Resim 2: Uponor Endüstriyel Yerden Isıtma uygulaması
Geniş alanlı ve yüksek tavanlı yapılarda, Türkiye’de de Uponor endüstriyel yerden ısıtma sistemleri tercih edilmeye başlamıştır. Enerji verimliliğinin giderek önem kazandığı günümüzde, yüksek verimli ve çevreci sistemleri kullanmak, özellikle endüstriyel işletmeler için artık bir zorunluluk haline gelmiştir.
Burak Özkök
Dizayn ve Teknik Destek Mühendisi
Uponor Türkiye