Enerji ve Tesisat - Boylerler - Teknik Bilgi - Emrah Gündoğdu / Makine Mühendisi

Boylerler bir başka deyişle su ısıtıcı tanklar, içindeki serpantin sayesinde suyu ısıtan ve depolayan basınçlı kaplardır. Binalarda ısı merkezi kurulumunun yaygınlaşması ile beraber kullanım suyu ihtiyacının da bu merkezlerden sağlanması talebi artmıştır. Bu talebi karşılamak için, sıcak su üretimini basit, ekonomik ve etkili şekilde gerçekleştiren, aynı zamanda da depolamasını sağlayan boylerler üretilmeye başlanmıştır. Zaman içinde ileri teknolojinin nimetlerinden de yararlanarak çok verimli ve sağlıklı hale getirilmiştir.

Boyler Kullanım Alanları Nerelerdir?
Boylerler genelde insanların toplu olarak yaşadığı alanlarda, bireysel sıcak su üretimi yerine daha ekonomik yarar için merkezi sıcak su hazırlama sistemleri gibi kullanılmaktadır. Fabrikalar, kışlalar, oteller, yurtlar, apartmanlar, hastaneler, şantiyeler gibi toplu sıcak su ihtiyacının fazla olduğu aynanda musluk açan kişi sayısının artış gösterdiği yerlerde uygun olarak kullanılır.

Boylerler Tesisat Ekipmanları ile Nasıl Kullanılır ?
Boylerlerde ısıtıcı akışkan olarak genellikle kazan veya kaskad sistemlerden sağlanan sıcak su kullanılmaktadır. Bir pompa vasıtası ile kapalı bir devre oluşturulup sirkülasyon sağlanır. Sıcaklık kontrolü için boyler üzerinde termostat girişleri mevcuttur. Bu girişlerden ölçülen değerlere göre pompa kontrolü ile akış kesilmektedir. Hedeflenen ısıtma süresine göre giriş sıcaklığı ve pompa hızı ayarlanarak maksimum verimde ısıtma sağlanmaktadır.

Boyler Çeşitleri Nelerdir?
Tek Serpantinli Boyler : Tek serpantinli boyler su ısıtma ve depolama işlemini içinde bulunan tek serpantinle sağlayan boyler çeşitidir.

Çift Serpantinli Boyler : Anlık ısıtmanın daha kuvvetli gerçekleşmesi adına boyler içinde bulunan çift serpantin sayesinde ( Örneğin; güneş enerjisi ve kazan gibi 2 ısı kaynağı ile çalışa bilen ) ısıtma işlemini yapan boyler çeşitidir.

Elektirikli Boyler : Hiçbir ısı kaynağınızın ( kazan, güneş enerjisi, jeotermal kaynak vb.) olmadığı yerlerde elektirik enerjisi sayesinde ısıtma işlemini gerçekleştiren boyler çeşitidir.

Boylerlerde Emaye Neden Önemlidir ?

Boylerlerin içerisinde titanyum emaye kaplanarak daha hijyenik olması sağlanmaktadır. Boylerlerde kullanılan emaye bor ve silisyumdan oluşan ana yapı ağır metal içermemelidir. Rohs değerlerini ve avrupa standardını bozmadan üretilmelidir.

Neden Magnezyum Anot Çubuğu Kullanılmalıdır ?

Emaye ve galvaniz kaplı Boylerler magnezyum anot çubuğu ile korozyon koruması altına alınmalıdır. Magnezyum anot depo içinde meydana gelen elektroliz yardımıyla çözünerek, emaye kaplamanın ihtiyacı olan noktalara yapışır ve depo ömrünü uzatır. Boylerler de Avrupa Standartlarına uygun kimyasal bileşenlerde Magnezyum Anot Çubuk kullanılarak depo ömrü en üst seviyeye çıkarılmalıdır.

Boylerlerde Dayanım Testi Nasıl Yapılmalıdır?
Boyler su ısıtıcılar ve su depolayıcılar olarak adlandırılmaktadır. Su ile temas eden yüzeylerin korozyon süreçlerinin test edilmesi oldukça önemlidir.
Avrupa standartlarına göre uygulanan boyler testlerinde %10 sitrik asit çözeltisi kullanılır. Sitrik asit çözeltisi 15 dk ile süre emaye yüzeyine uygulanır, neticede emaye üzerinde yaptığı deformasyona göre asit dayanımı belirlenir.

Boylerde Sitrik Asit Dayanım Testi
Sitrik asit testi ISO 2722 standartlarına göre yapılmaktadır. Boyler emaye testlerinde sitrik asit çözeltisini 20 dk gibi uzun bir sürece tabii tutar ve sonuç AA olan en üst seviye sınıfındadır.

Boylerin Saç Kalitesi Nasıl Olmalıdır?
Boyler yaşlanmaya karşı dayanıklılığı olan, iyi kaynaklanabilirliği ile öne çıkan ve derin çekilebilir özelliklerine sahip, tek/çift kat veya tek/çift pişirim yapılarak kullanılan emaye kaplamaya uygun Ereğli TRKK 6222 soğuk şekillendirmeye uygun düşük karbonlu sıcak haddelenmiş sac kullanılmalıdır. Ayrıca daldırma galvaniz akümülasyon tanklarında S355J2 (ST 52-3) sac kullanır.

Boylerle Kaynar Su ve Buhar Dayanım Testi
Test parçası 48 saat süre ile kaynar su ve su buharı testine tabii tutulur. Bu süreç sonunda test parçasının üzerindeki emaye bir miktar azalmaktadır. Avrupa standartlarına göre bu miktar 3,5gr/m²dir. MIT marklı ürünlerinde ise bu miktar 2gr/m²'dir.

Boyler Seçimi Nasıl Yapılır ?
Binanın ihtiyacı olan sıcak su ihtiyacı , Makine Mühendisleri Odası’nın belirlediği ortalama kullanım değerleri ile hesaplanmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken birkaç önemli detay bulunmaktadır. Hesaplanan toplam saatlik ihtiyaç değeri tüm armatürler 1 saat süresince açık olduğu varsayılarak hesaplanmaktadır. Bu ihtimal çok düşüktür. Saatlik ihtiyaç, eş kullanım faktörü adı verilen ve farklı kullanım alanları için belirlenmiş bir katsayılar ile çarpılarak ortalama olarak belirlenir. Bununla birlikte, hesaplanan bu değer direk olarak boylerin litre bazında kapasitesi değildir. Boylerler 1 saatte, depolama kapasitesinin çok üzerinde sıcak su sağlayabilirler. Bu nedenle hem tasarruf hem de ilk yatırım maliyetini düşürmek için saatlik üretim değerleri dikkate alınmalıdır.

Boyler Avantajları Nelerdir?
Boylerler kullanılmadığı zamanlarda içindeki sıcak suyu çok uzun süre muhafaza etmektedirler. Kullanılan ileri teknoloji ürünü izolasyon malzemeleri yüksek verim sağlarken, boyleri de dış etkilerden korumaktadır.
Boylerlerde serpantinler soğuk bölgeler oluşturmayacak şekilde dizayn edilmelidir. Hızlı Boylerler özel serpantin tasarımları sayesinde soğuk bölgelerin oluşmasını önlemekte ve Lejyoner hastalığına sebep olan bakterilerin yaşamasına izin vermemektedir. Titanyum emaye kaplaması sayesinde de bakteri üremesi ve korozyon önlenmektedir.

Ekin Endüstriyel Makine Mühendisi
Emrah Gündoğdu