Pompa ve Vana

Kimyasalların, asitlerin ve korozif akışkanları içeren sıvı transfer uygulamalarında pompa seçerken, dikkatli olmak gerekmektedir. Bazı durumlarda salmastralı ya da salmastrasız pompa tercihi yapmak gerçekten zordur. Peki,manyetik kaplinli pompaların mekanik salmastralı pompalara göre avantajları ve dezavantajları nelerdir? Pompa üreticileri ve kullanıcıları arasında hiç bitmeyecek bir tartışma konusudur. Bu makalede pompa seçimi yaparken dikkate alınması gereken birkaç görüşe dikkat çekmek istiyoruz.


 

Manyetik Kaplinli Pompalar
Manyetik kaplinli pompalar salmastrasız  tasarımlara sahip olup, pompa ve motor arası herhangi bir bağlantı yoktur.Motor milline bağlı dış mıknatısın hareketi, pompanın içindeki fana bağlı iç mıknatısı harakete geçirir. Bu sayede fan dönerek pompa içindeki sıvıyı hareket ettirir. Pompa içinde bulunan iç ve dış mıknatıslar, sızdırmazlığı sağlayan bir yapı sayesinde birbirinden ayrılmıştır.
Avantajları
1.    Özel tasarımı sayesinde, pompa içinden sızıntıyı ve kaçakları önler. Kimyasallar, korozif sıvılar, patlayıcı ve yanıcı akışkanlar; hem pompa kullanıcıları hem  de çevre için çok tehlikeli olabilirler. Ayrıca unutulmaması gereken bir konu da, transfer edilecek bazı akışkanlar çok pahalı olup salmastradan meydana gelecek kaçaklardan dolayı yüksek maliyet kaybına yol açabilirler.
2.    Manyetik kaplinli pompalar çok güvenilir olup,basit tasarımlarından dolayı bakım maliyetleri oldukça düşüktür. Normal çalışma koşullarında herhangi bir tamire ihtyaç duymadan 10 yılı aşkın bir süre çalışabilirler. Bu süreyi;  1 ya da 2 yılda bir pompanın conta ve yataklama parçalarını  kontrol ederek daha da uzatabilirsiniz.
3.Pompa montajı çok kolay bir şekilde gerçekleştirebilir. Pompa giriş ve çıkışlarına tesisat bağlantısı yapılarak montaj yapılabilir.

Dezavantajları
1.Çok küçük bir oranda olsa bile içinde katı partikül içeren sıvı transferi uygulamalarında manyetik kaplinli pompalar kullanılamaz. Aslında manyetik pompalar içinde katı partikül içermeyen saf sıvılarda kullanılabilirler.
2.Manyetik kaplinli pompalar genellikle mekanik salmastralı pompalara göre daha pahalıdırlar. Bununla beraber , daha önce de belirtildiği gibi ürün ömrü ve düşük maliyeti sayesinde sağlayacağı ekonomik avantajlarda pompa seçerken göz önünde bulundurulmalıdır.


 


Mekanik Salmastralı Pompalar
Mekanik salmastralı pompalardaki salmastra; sabit parça (static ring) ve döner parça (rotating ring) tarafından meydana gelmiş olup, motor milinin bağlı olduğu fan miline bağlıdır. Pompa içinden geçecek olan akışkan, salmastranın parçaları arasında girerek sızdırmazlığı sağlar.
Avantajları
1.    Mekanik salmastralı pompalar, açık fanlı tasarımları sayesinde yüksek viskoziteli ve çok kirli akışkanların transferini sorunsuz şekilde gerçekleştirebilirler.Bu yüzden içinde katı partikül bulunan akışkanların transferinde tercih edilirler.

2.    Eğer pompa seçiminde ekonomik kriterler etkili bir şekilde yer tutacaksa, manyetik kaplinli pompalara göre daha uygun fiyatlara sahip olduklarından bu tür pompaları tercih etmek daha doğru olacaktır.
Dezavantajları
1.    Salmastralar kimyasal transferlerinde en çok arızaya sebep olan parçalardır. Salmastralar zamanla aşınacağından dolayı belli bir kullanımdan sonra sızıntıya neden olabilirler.
2.    Üstteki maddede de  bahsedildiği gibi, tehlikeli sızıntıları önlemek adına periyodik bir bakım planı gerekmektedir.Bu periyodik bakımlar doğal olarak manyetik kaplinli pompaların bakım maliyetlerine göre daha yüksek olacaktır.

Bazı uygulamalarda hem manyetik kaplinli hem de mekanik salmastralı pompalar kullanılabilir. Teknisyenler pompaların avantaj ve dezavantajlarına göre uygun olan pompayı tercih edebilirler.

Ekin Endüstriyel / Erdem Özkan